czwartek, 30 kwietnia 2020

Pisanie nie takie straszne...










Na dzisiejszych zajęciach, chciałabym Wam udowodnić, że pisanie wypracowań po angielsku naprawdę nie jest trudne. 
Jeśli chcecie napisać coś o sobie, musicie pamiętać, że w każdym zdaniu należy wstawić osobę "ja" czyli "I".
Podam teraz tematy kilku wypracowań, które omówimy: Zobaczycie, że to jest naprawdę łatwe, a nawet całkiem fajne!

Temat 1. Napisz, co robisz w soboty.
Temat 2. Napisz, co lubisz robić w wolnym czasie.
Temat 3. Napisz, jak spędziłeś zeszły weekend.


Wydaje się trudne? Nic bardziej mylnego! Wystarczy znać kilka kluczowych słówek. 

Przeanalizujmy zadanie 1. Napisz, co robisz w soboty. Pamiętajcie - zanim zabierzecie się za pisanie, pomyślcie, jakie czynności wykonujecie w soboty. Bardzo pomocne może okazać się wypisanie tych czynności na osobnej karteczce, tak aby później nic nie umknęło - ja tak zawsze robiłam. Ale wracając do tematu, na pewno macie w soboty wiele obowiązków domowych, prawda? Ależ oczywiście, więc jakie słówka przychodzą Wam do głowy? Jakie słówka z tej kategorii znacie? Nie kombinujcie na siłę, wypiszcie te, które znacie, np ścierać kurz z mebli, podlewać kwiaty, zmywać naczynia itp... Kiedy już wiecie, co chcecie napisać, można powoli zabierać się do roboty! Powoli, nie spieszcie się! Skoro temat wypracowania to: "Napisz, co robisz w sobotę", to wypada zacząć: "W sobotę ja...", więc tak też zrobimy!

Stwórzmy pierwsze zdanie: W sobotę wstaję o 9:00.
Tutaj się na chwilę zatrzymamy. Powiem Wam w tajemnicy o bardzo ważnej rzeczy, o której macie tendencję zapominać! Popatrzcie na to zdanie: "W sobotę wstaję o 9:00." Wydawać by się mogło, że nie ma w nim podmiotu (osoby), prawda? Ale czy aby na pewno? Popatrzcie - dodałam do czasownika końcówkę "ę" (wstaję), a co to oznacza? To, że zdanie dotyczy MNIE! Tak! - "W sobotę JA wstaję o 9."? Ale tak zbudowane zdanie brzmi nienaturalnie. Lepiej powiedzieć "W sobotę wstaję o 9:00", ale wiemy, że to dotyczy osoby "ja". A skąd to wiemy? Stąd, że w języku polskim każdy czasownik odmienia się inaczej do każdej osoby:

(ja) wstaję
(ty) wstajesz
(on, ona, ono) wstaje
(my) wstajemy
(wy) wstajecie
(oni,one) wstają

Jeśli więc mamy na przykład takie zdanie: "Uczymy się angielskiego." - to wiemy o kogo chodzi, ponieważ do czasownika dodaliśmy końcówkę "my". Tylko przy osobie "my" dodamy taką końcówkę, przy innych osobach końcówki są inne! Dlatego w języku polskim możemy pominąć osobę, ponieważ my się domyślamy o kogo chodzi. Rozumiecie, co mam na myśli? Mam nadzieję, że tak... (zwróćcie uwagę na zdanie które właśnie napisałam: "Mam nadzieję" - znów pominęłam osobę, ale Wy wiecie, że to JA mam nadzieję.)
 W języku angielskim natomiast NIE WOLNO pominąć osoby! Nigdy! Zawsze musicie napisać przed czasownikiem osobę (czyli np. ja, ty, on...). Dlaczego? Ponieważ w tym języku czasowniki wyglądają tak samo we wszystkich (bądź prawie wszystkich) osobach. Popatrzcie.

I get up
you get up
he, she, it gets up
we get up
you get up
they get up

Widzicie? Tutaj tylko w jednej osobie dodaliśmy końcówkę, a w przypadku pozostałych osób czasownik odmienia się identycznie! 

Co by się zatem stało, gdybym chciała pominąć osobę, tak jak w języku polskim? No... zapanowałby totalny chaos, bo nie wiedziałabym, o którą osobę chodzi. No bo przecież "get up" odmienimy tak samo w każdej (prawie) osobie, więc skąd mam wiedzieć, kto wstaje o 9?: ja, a może my, a może oni? 

Do czego zmierzam? Do tego, abyście pamiętali, że w każdym zdaniu angielskim musicie wpisać osobę przed czasownikiem. ZAWSZE! W języku polskim nie musimy, ponieważ przy każdej osobie czasownik odmieniony jest inaczej, a pleonazmy nie są wskazane...A w języku angielskim czasowniki przy wszystkich osobach wyglądają tak samo, dlatego MUSIMY wpisać wykonawcę czynności.

Aby Wam to lepiej naświetlić, przytoczę jeszcze kilka przykładów do przeanalizowania w obu językach:

a) Podlewamy kwiaty. - kto je podlewa? MY, prawda? A skąd to wiemy? Bo do czasownika dodaliśmy końcówkę, która występuje tylko przy osobie "my". Takim sposobem pominęliśmy osobę. Ale gdybyśmy chcieli zastosować ten sam zabieg w języku angielskim, i gdybyśmy pominęli osobę i napisali "Water the plants", to nie wiedzielibyśmy, kto te kwiaty podlewa: czy ja, czy ty, czy my, czy oni), ponieważ w tych osobach czasownik wygląda tak samo. Z tego względu MUSZĘ wstawić w to zdanie angielskie osobę "My" - czyli "We". Zdanie musi wyglądać tak: We water the plants.

b) Podlewacie kwiaty. - kto je podlewa? WY, prawda? Bo do czasownika dodaliśmy końcówkę, która występuje tylko przy osobie "wy". A w języku angielskim musimy dodać osobę i zdanie będzie brzmiało: "You water the plants.".

Wiem, że trochę tego dużo, ale musicie to zapamiętać, Skarby! To jest najważniejsza rzecz, aby nigdy nie zapominać o osobie przy pisaniu zdania angielskiego. Każdego zdania!

A teraz wróćmy do tematu naszego wypracowania i do naszego pierwszego zdania: 
On Saturday - w sobotę
On Saturday I get up at 9 a.m. 

Wymyślmy jakieś inne przykłady, i pamiętajcie - przed czasownik, przed czynność wstawiamy "I".
I brush my teeth - Myję zęby.
I eat breakfast - Jem śniadanie.
I dust the furniture. - Ścieram kurz z mebli.
I learn. - Uczę się.
I eat dinner at 1 p.m - Jem obiad o 13:00.
After dinner I wash the dishes. - Po obiedzie zmywam naczynia.
Later I rest - Później odpoczywam.
In the evening I eat supper - Wieczorem jem kolację.
Later I go to sleep - Później idę spać.

W ten sposób możecie budować wiele różnych zdań. Wystarczy znać podstawowe słownictwo, a jeśli ktoś zna więcej słów - tym lepiej, bo jest w stanie napisać bardzo długie wypracowanie.

Przejdźmy do przykładu nr 2. Napisz, co lubisz robić w wolnym czasie.

Pamiętacie na pewno, że "Lubię" to po angielsku "I like". A czy pamiętacie, jaką końcówkę dodajecie do czasownika, który jest PO "like"? Jeśli nie, to odsyłam Was TUTAJ

Zanim przejdziecie do pisania, zastanówcie się najpierw, co lubicie robić w wolnym czasie. Przypuszczam, że większość lubi grać w gry komputerowe, albo czytać książki (oczywiście pewnie nie lektury, zgadłam?), a może lubicie słuchać muzyki? A czy ktoś lubi się uczyć? Nie??!! Naprawdę? No co Wy mówicie, w życiu bym nie pomyślała... ;-)

Kiedy już mamy głowę pełną pomysłów, przystępujemy do pisania:

I like playing computer games. - Lubię grać w gry komputerowe.
I like reading books. - Lubię czytać książki.
I like listening to music. - Lubię słuchać muzyki.
I like playing with my dog. - Lubię bawić się z psem.
I like taking photos. - Lubię robić zdjęcia.
I like meeting my friends. - Lubię spotykać się z przyjaciółmi.
I like going to the cinema with my family. - Lubię chodzić do kina z moją rodziną.

Widzicie, że pisanie może być ciekawą zabawą? Spróbujcie utworzyć sami jak najwięcej zdań. 


Zadanie 3 może być nieco trudniejsze ponieważ mamy to opisać jak spędziliśmy zeszły weekend - to znaczy, że musimy użyć czasu przeszłego Past Simple. Będzie nam tu bardzo przydatny wzór twierdzenia w czasie Past Simple. Możecie zaglądnąć TUTAJ, jeśli potrzebujecie odświeżyć jego znajomość i konstrukcję. Standardowo - zastanówcie się, co robiliście na weekendzie? Na pewno mieliście jakieś obowiązki, takie jak: sprzątanie, zmywanie, ścieranie kurzu z mebli, odkurzanie... Myślę, że w tej trudnej sytuacji, byliście w domu, na pewno korzystaliście z komputera itp, itd...
Widzicie? Potrzebne są Wam w tym zadaniu konstrukcje przeszłe, bo mówimy o tym, co już było.

Szybko przypomnę Wam, że twierdzenie w czasie przeszłym Past Simple tworzymy na ogół przez dodane końcówki -ed do czasownika, wyjątkiem są czasowniki nieregularne (te w tabelce - wtedy korzystacie z drugiej kolumny). Startujemy z przykładowymi zdaniami związanymi z opisem weekendu. Od czego, oczywiście zaczniemy? Co musi być w każdym zdaniu angielskim? Oczywiście OSOBA! Czyli "Ja".

I cleaned my room. - Posprzątałem pokój.
I vacuumed the floor in the living room. - Odkurzyłem podłogę w salonie.
I dusted the furniture. - Pościerałem kurz z mebli.
Later I ate dinner. (do eat nie dodałam -ed, bo eat jest czasownikiem nieregularnym, jego drugą formą jest ate) - Później zjadłem obiad.
After dinner I washed the dishes. - Po obiedzie pozmywałem naczynia.
Next I helped my parents. Następnie pomagałem rodzicom.
I used the computer, because I had to learn. - Korzystałem z komputera, ponieważ musiałem się uczyć.
I stayed at home all the time. - Byłem w domu cały czas.
I took a shower and I went to sleep- Wziąłem prysznic i poszedłem spać. (Tu znów mamy do czynienia z czasownikami nieregularnymi, więc nie dodaliśmy końcówek -ed do czasowników, tylko skorzystaliśmy z drugiej kolumny)

Ale chwila! Popatrzcie! W tym zadaniu możecie także zahaczyć o inną znaną Wam konstrukcję! Możecie zbudować na przykład takie (bardzo zaawansowane!) zdanie: Mama kazała mi wynieść śmieci, ale byłem zmęczony. Wow, super trudne zdanie, ale powinniście sobie z nim poradzić. Jeśli nie za bardzo wiecie, co to za konstrukcja, zaglądnijcie w ten link. My mum told me to take out the rubbish, but I was tired.


Na sam koniec podam Wam ważniejsze słówka łączące, które są niezbędne przy pisaniu wypracowań. Warto je znać - uwierzcie, ponieważ one ubogacają naszą wypowiedź.

later = next = then - później, potem, następnie
and - i
but - ale
because - ponieważ, bo
so - więc
with - z
in the morning - rano
in the evening - Wieczorem
after (school) - po (szkole)
I had to - musiałem
I was - byłem 

ZAPAMIĘTAJ!!! W języku polskim mogę w zdaniu pominąć osobę (ja, ty, on...), ponieważ do wszystkich osób czasowniki odmienia się inaczej - tzn. przy każdej osobie czasownik ma inną końcówkę (np. wstaję, wstajesz, wstajemy itp), dlatego wiemy, kto wykonuje daną czynność. W języku angielskim ZAWSZE (w każdym zdaniu) muszę napisać osobę, która wykonuje daną czynność, ponieważ w prawie wszystkich osobach czasowniki mają jedną wspólną (taką samą) końcówkę - tj czasowniki wyglądają tak samo we wszystkich osobach.

Wiem, rozpisałam się, wybaczcie, ale to tylko dla Waszego dobra. Zależy mi, abyście zdali sobie sprawę, że naprawdę KAŻDY  z Was jest w stanie napisać coś po angielsku, jeżeli tylko zna podstawowe słownictwo. Osoby bardziej zaawansowane, oczywiście rozbudują bardziej swoje opowiadania, czy opisy, ale dla tych, którzy nie czują się specjalnie mocni w języku angielskim, to jest wystarczające. Uwierzcie - pisanie może być świetną zabawą.

Pozdrawiam i do następnego,

BM











2 komentarze: